PHP'de Değişken Kullanımı Nasıl Yapılır?

2 Eylül 2023 | 501

PHP Değişkenleri Nedir?

PHP’de değişkenler, bilgi depolamak için kullanılan temel unsurlardır. Değişkenler, bir değere atıfta bulunmak için kullanılır ve değerlerini programın çalışması sırasında değiştirebilirsiniz. İsimlendirme kurallarına uygun olarak oluşturulabilen bu değişkenler, farklı veri türlerini (string, integer, float, boolean, diziler, nesneler vb.) saklayabilir. Örneğin:

Bir metin dizisini depolamak için $isim = "Ahmet";
Bir tam sayıyı depolamak için $yas = 25;
Bir ondalıklı sayıyı depolamak için $boy = 1.75;
Bir doğru/yanlış durumunu depolamak için $aktif = true;

Değişkenlerin değerlerini başka bir değişkene atayabilir, matematiksel işlemlerde kullanabilir veya dizi ve döngülerde kullanabilirsiniz. Değişkenlerin değerleri otomatik olarak tanımlanmadığı için, belirtilen değerle birlikte tanımlanmaları gerekir. Ayrıca, değişken isimleri duyarlıdır, yani büyük harf küçük harf duyarlı bir şekilde tanımlanmalıdır.

PHP’de değişkenler $ işareti ile başlar ve isminden sonra atanacak değer verilir. Örneğin, $degisken = deger; şeklinde tanımlama yapılabilir. Değişkenlerin isimlendirmesi harf veya alt çizgi ile başlamalıdır, rakamla başlamamalıdır. Ayrıca, PHP’de değişken türleri belirtilmez, değişkenler otomatik olarak türlerini belirler. Değişkenler kullanılmadığında bellekten silinirler ve değerleri boşaltılır.

PHP Değişken Türleri

PHP’de değişkenler farklı veri türlerini içerebilir. Bu türler değişkenin sakladığı verinin tipine bağlı olarak belirlenir. PHP’de kullanılan temel değişken türleri şunlardır:

Integer (Tamsayılar): Matematiksel tamsayıları temsil eder. Örnek olarak, $age = 30; şeklinde bir tamsayı değişkeni tanımlanabilir.
Float (Ondalıklı Sayılar): Ondalıklı sayıları temsil eder. Örneğin, $price = 19.99; şeklinde bir float değişken tanımlanabilir.
String (Metin): Metinsel verileri temsil eder. Bir isim ya da cümle gibi metinleri saklamak için kullanılır. Örneğin, $name = "Ahmet"; şeklinde bir string değişken tanımlanabilir.
Boolean (Mantıksal Değerler): Sadece iki değere sahip olan true veya false değerlerini temsil eder. Örneğin, $is_valid = true; şeklinde bir boolean değişken tanımlanabilir.
Array (Dizi): Birden fazla veriyi tek bir değişkende saklamak için kullanılır. Örneğin, $colors = array("Red", "Green", "Blue"); şeklinde bir dizi değişken tanımlanabilir.
Object (Nesne): PHP’de obje odaklı programlama için kullanılan nesneleri temsil etmek için kullanılır.

Bu değişken türleri PHP’de sıkça kullanılan türlerdir ve her birinin kendi özellikleri ve kullanım alanları vardır. Bu türleri doğru bir şekilde kullanarak verilerinizi saklamak ve işlemek için gereken esnekliği elde edebilirsiniz.

Değişken İsimlendirme Kuralları

PHP’de değişken isimlendirme kuralları oldukça önemlidir ve doğru bir şekilde isimlendirme yapılması kodun okunabilirliği ve yönetilebilirliği açısından oldukça önemlidir. İşte değişken isimlendirme kuralları:

Değişken isimleri alphabet (a-z veya A-Z) veya alt çizgi (_) ile başlamalıdır.
Değişken isimleri rakam ile başlayamaz, ancak rakam içerebilir.
Değişken isimleri sadece alfa numerik karakterleri (a-z, A-Z, 0-9) ve alt çizgiyi içerebilir.
Değişken isimleri büyük küçük harfe duyarlıdır (case-sensitive). Yani $sayi ve $Sayi iki farklı değişken olarak kabul edilir.
PHP’de rezerve edilmiş kelime ve fonksiyon isimlerini değişken isimleri olarak kullanmamalısınız.
Değişken isimleri açıklayıcı olmalı ve neyi temsil ettiği hakkında bilgi vermelidir.
Genellikle değişken isimlerini camelCase veya snake_case gibi belirli bir format çerçevesinde isimlendirmek kodun okunabilirliğini artırır.

Bu kurallara uyarak değişkenlerinizi anlaşılır ve düzenli şekilde isimlendirebilir, kodunuzun daha kolay okunmasını ve yönetilmesini sağlayabilirsiniz.

Değişkenlerin Kapsamı

PHP’de değişkenlerin kapsamı, değişkenin erişilebilir olduğu alanı belirler. Değişkenlerin kapsamı, genellikle değişkenin tanımlandığı yere bağlı olarak belirlenir. İki temel kapsam türü vardır: yerel kapsam (local scope) ve global kapsam (global scope).

Yerel Kapsam (Local Scope): Bir değişken fonksiyon içerisinde tanımlanmışsa, bu değişkenin kapsamı o fonksiyonla sınırlıdır. Yani, fonksiyon dışında bu değişkene erişilemez. Örneğin:

  function selamVer() {
      $isim = "Ahmet";
      echo "Merhaba, $isim!";
  }
  selamVer();
  echo $isim; // Hata verir, $isim değişkeni tanımlı kapsamın dışında

Global Kapsam (Global Scope): Eğer bir değişken fonksiyon dışında, genel alanda tanımlanmışsa, bu değişken global kapsama sahiptir ve tüm betiklerde erişilebilir hale gelir. Örneğin:

  $soyisim = "Yılmaz";
  function selamVer() {
      global $soyisim;
      echo "Nasılsınız, Soyadınız $soyisim?";
  }
  selamVer();
  echo $soyisim; // "Yılmaz" çıktısını verecektir, çünkü $soyisim global tanımlı

Değişkenlerin kapsamı belirlenirken dikkat edilmesi gereken nokta, değişkenin tanımlandığı alandır. Doğru kapsam türü seçilerek değişkenlerin doğru şekilde kullanılması ve istenmeyen hataların önlenmesi sağlanabilir.

Özel Değişkenler (Superglobals)

PHP’de, özel değişkenler olarak adlandırılan süper global değişkenlere erişmek oldukça yaygındır. Bu değişkenler, herhangi bir yerde kodunuzda erişebileceğiniz önceden tanımlanmış değişkenlerdir. En sık kullanılan süper global değişkenler şunlardır:

$_GET: GET isteği ile gönderilen değişkenlere erişmek için kullanılır. URL üzerinden gönderilen verileri almak için kullanışlıdır.
$_POST: POST isteği ile gönderilen değişkenlere erişmek için kullanılır. Form verilerini almak için sıkça kullanılır.
$_REQUEST: Hem GET hem de POST isteklerinden gelen verilere erişmek için kullanılır. Ancak güvenlik nedeniyle genellikle kullanımından kaçınılması tavsiye edilir.
$_SESSION: Oturum değişkenlerine erişmek için kullanılır. Oturum değişkenleri, tarayıcı açık olduğu sürece saklanır.
$_COOKIE: Çerezler aracılığıyla tarayıcıdaki bilgilere erişmek için kullanılır. Genellikle kullanıcı tercihlerini saklamak için tercih edilir.

Bu özel değişkenlerle, web uygulamalarınızda kullanıcı verilerini yönetmek ve işlemek daha kolay hale gelir. Süper global değişkenlere erişirken dikkatli olunmalı ve güvenlik önlemlerini göz ardı etmemelisiniz.

Değişkenlerin Tanımlanması ve Kullanılması

PHP’de değişkenler tanımlanırken dikkat edilmesi gereken bazı kurallar bulunmaktadır. Değişken isimleri, bir dolar işareti ($) ile başlamalıdır ve harf veya alt çizgi karakteri (_) ile devam etmelidir. Ayrıca, değişken isimleri harf büyüklüğüne duyarlıdır. İlgili değişkenin değerini atamak için ise atama operatörü olan eşittir (=) işareti kullanılır.

Değişkenler farklı veri türlerini (integer, float, string, boolean, array, object, NULL) tutabilir ve aynı zamanda diğer değişkenlerin değerlerini de saklayabilir. PHP’de değişkenler otomatik olarak oluşturulur ve veri türünü belirtmek gerekmez. Örneğin:

$yas = 25;
$isim = "Ahmet";
$pi_sayisi = 3.14;
$dogru_mu = true;

Değişkenlerin içeriğini ekrana yazdırmak için echo veya print komutları kullanılır. Örneğin:

echo $isim; // Çıktı: Ahmet

Değişkenlerin değerlerini değiştirmek için, yeni bir değer ataması yapmak yeterlidir. Örneğin:

$yas = 30; // Değişkenin değeri 30 oldu

Değişkenler arasında matematiksel işlemler yapmak, değişkenleri birleştirmek veya karşılaştırmalar yapmak da mümkündür. Örneğin:

$degisken1 = 5;
$degisken2 = 3;
$toplam = $degisken1 + $degisken2; // $toplam değişkeninin değeri 8 olur

Değişkenler ayrıca dizileri de içerebilir. Diziler, farklı veri tiplerini depolamak için kullanılır ve bir değişken üzerinden erişilebilirler. Erişim için değişken adının yanına köşeli parantez içerisinde indis numarası yazılmalıdır. Örneğin:

$renkler = array("Kırmızı", "Mavi", "Yeşil");
echo $renkler[0]; // Çıktı: Kırmızı

Değişkenlerin İçeriklerinin Değiştirilmesi

PHP’de değişkenlerin içeriklerini değiştirmek oldukça kolaydır ve değişkenler farklı veri tiplerini içerebilir. Değişken içeriğini değiştirmek için, mevcut değişkenin değerini yeni bir değerle güncellemek yeterlidir.

$degisken = "Merhaba";
$degisken = "Güle güle";
echo $degisken; // Çıktı: Güle güle

Değişkenin içeriğini başka bir değişkenin değeri ile değiştirebilirsiniz:

$var1 = 5;
$var2 = 3;
$var1 = $var2;
echo $var1; // Çıktı: 3

Bir değişkenin içeriğine aritmetik operatörler kullanarak da değişiklik yapılabilir:

$sayi = 10;
$sayi = $sayi + 5;
echo $sayi; // Çıktı: 15

Değişkenin içeriğine yeni bir değer eklemek için .= operatörü kullanılabilir:

$isim = "Ali";
$isim .= " Veli";
echo $isim; // Çıktı: Ali Veli

Bir değişkenin içeriğini artırmak için += operatörü kullanılabilir:

$counter = 0;
$counter += 1;
echo $counter; // Çıktı: 1

Değişken içeriğini değiştirirken dikkat edilmesi gereken nokta, değişkenin önceden tanımlı olmasıdır. Aksi takdirde hata alabilirsiniz.

Değişken içeriğinin değiştirilmesi, PHP’de verilerle dinamik olarak çalışırken oldukça önemlidir. Bu sayede değişkenler programınızda esneklik sağlar ve verilerinizi kolayca yönetmenizi sağlar.

Değişkenlerin Ekrana Yazdırılması

PHP’de değişkenlerin değerlerini ekrana yazdırmak için echo veya print ifadeleri kullanılır. Değişkenlerin değerlerini yazdırmak için yapılması gereken adımlar şunlardır:

Değişkenler bir metin içinde kullanılacaksa, çift tırnak içinde değişken adı yazılmalıdır. Örneğin:

$ismim = "Ahmet";
echo "Benim adım $ismim";

Değişken değerlerini ekrana yazdırmak için echo ifadesi kullanılabilir. Örneğin:

$yas = 25;
echo "Benim yaşım: " . $yas;

Birden fazla değişkenin değerini ekrana yazdırmak için aralarında nokta işareti ile birleştirme yapılmalıdır. Örneğin:

$ad = "Ayşe";
$soyad = "Yılmaz";
echo "İsim ve soyisim: " . $ad . " " . $soyad;

Değişken içeriğini kontrol etmek için var_dump() fonksiyonu kullanılabilir. Örneğin:

$ogrenci = "Ahmet";
var_dump($ogrenci);

Eğer HTML içinde değişken değeri yazdırmak isteniyorsa, echo ifadesinin içinde HTML etiketleri kullanılabilir. Örneğin:

$baslik = "Hoşgeldiniz";
echo "<h1>$baslik</h1>";

Değişkenlerin ekrana yazdırılması, PHP’nin temel yeteneklerinden biridir ve veri manipülasyonunda oldukça önemli bir adımdır.

Değişkenlerin Tür Dönüşümü

PHP’de değişkenlerin tür dönüşümü, değişkenin türünü değiştirme işlemidir. Bu işlem genellikle veri türlerini ihtiyaç duyulan farklı türler arasında dönüştürmek amacıyla gerçekleştirilir. PHP’de değişkenlerin tür dönüşümü yapmak için çeşitli yöntemler bulunmaktadır:

Doğrudan Tür Dönüşümü: Değişkenin önüne dönüştürmek istenilen veri türünün adı veya fonksiyonu eklenerek doğrudan tür dönüşümü gerçekleştirilebilir. Örneğin:
```
$sayi = "10";
$sayi = (int)$sayi;
```
Settype Fonksiyonu: PHP’de settype fonksiyonu kullanılarak değişkenin türü belirli bir veri tipine dönüştürülebilir. Örneğin:
```
$sayi = "5";
settype($sayi, "int");
```
Type Casting: Type casting yöntemiyle de değişkenin türü dönüştürülebilir. Bu yöntemde değişkenin önüne yeni veri türü eklenir. Örneğin:
```
$sayi = "7";
$sayi = (float)$sayi;
```

Bu yöntemlerle değişkenlerin türleri kolaylıkla dönüştürülebilir ve ihtiyaç duyulan veri türüne uygun hale getirilebilir. Ancak dönüşüm işlemi sırasında veri kaybı yaşanabilir veya beklenmeyen sonuçlar ortaya çıkabilir; bu nedenle dönüşüm işlemleri dikkatli bir şekilde yapılmalıdır.

Değişkenler ve Dizgeler (Strings)

PHP’de değişkenler ve dizgeler (strings) oldukça önemlidir. Değişkenler, verileri geçici olarak depolamak için kullanılırken, dizgeler metin verilerini temsil etmek için kullanılır. Değişkenler ve dizgelerin doğru bir şekilde kullanılması, PHP programlarının verimli bir şekilde çalışmasını sağlar.

Değişkenlerin Tanımlanması

<?php
$degiskenAdi = deger;
?>

Değişken tanımlanırken $ işareti ile başlar ve bir isim verilir. İsimlendirme kurallarına uymak önemlidir. Değer ataması yapılırken = işareti kullanılır.

Değişken Türleri

Integer (Tamsayılar): Tam sayıları temsil etmek için kullanılır.
Float (Ondalıklı Sayılar): Ondalıklı sayıları temsil etmek için kullanılır.
String (Metin): Metin verilerini temsil etmek için kullanılır.
Boolean (Mantıksal): Doğru veya yanlışı temsil etmek için kullanılır.

Dizge (String) İşlemleri

Birleştirme (Concatenation): Dizgeleri birleştirmek için ‘.’ işareti kullanılır.
```
<?php
$ad = "John";
$soyad = "Doe";
echo $ad . " " . $soyad;
?>
```
Dizge Uzunluğu: Dizgenin uzunluğunu bulmak için strlen() fonksiyonu kullanılır.
```
<?php
$metin = "Merhaba, PHP!";
echo strlen($metin);
?>
```
Dizge Dönüştürme: Dizgeyi büyük veya küçük harfe dönüştürmek için strtolower() veya strtoupper() fonksiyonları kullanılır.

Değişkenler ve dizgeler, PHP’de veri işleme ve manipülasyonunda temel bir rol oynar. Doğru değişken kullanımı ve dizge işlemleri, PHP programlarının doğru çalışmasını sağlar.

| |